Μια κήλη εμφανίζεται όταν τα εσωτερικά στρώματα των κοιλιακών μυών έχουν εξασθενήσει, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ένα αδύναμο σημείο. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι ότι κάποιο ενδοκοιλιακό όργανο προπίπτει μέσα από την εξασθενημένη περιοχή του κοιλιακού τοιχώματος, σχηματίζοντας ένα μικρό εξόγκωμα. Αυτό μπορεί να επιτρέψει σε τμήμα του εντέρου ή ενδοκοιλιακού λίπους να προβάλλει ή ακόμα και να παγιδευτεί μέσα στα όρια του χάσματος στο κοιλιακό τοίχωμα. Η κήλη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του κοιλιακού τοιχώματος και ανάλογα με το σημείο εντόπισής της λαμβάνει και την αντίστοιχη ονομασία. Η επιγαστρική κήλη συγκεκριμένα αναπτύσσεται στο επιγάστριο, δηλαδή στο άνω μέρος της κοιλιακής χώρας, πάνω από τον ομφαλό.

Τι είναι η επιγαστρική κήλη;

Η επιγαστρική κήλη, γνωστή και ως κήλη λευκής γραμμής, είναι μία μορφή κήλης που αναπτύσσεται στη μέση γραμμή του πρόσθιου κοιλιακού τοιχώματος. Εντοπίζεται στην περιοχή μεταξύ του ξιφοειδούς απόφυσης και του ομφαλού, όπου συνενώνονται οι απονευρώσεις των ορθών κοιλιακών μυών. Μέσω του χάσματος που δημιουργείται, προπίπτουν ενδοκοιλιακά όργανα, όπως τμήματα του λεπτού εντέρου ή του επίπλου.

Αιτιολογία και παράγοντες κινδύνου

Η εμφάνιση επιγαστρικής κήλης σχετίζεται με τη συστηματική άσκηση ενδοκοιλιακής πίεσης, η οποία προκαλεί διάταση και αποδυνάμωση των μυών της λευκής γραμμής. Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες μορφές κηλών όπως η βουβωνοκήλη και η ομφαλοκήλη. Η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης προκύπτει συχνότερα σε άτομα που καταπονούν το κοιλιακό τους τοίχωμα, όπως αθλητές που προπονούνται εντατικά, εργαζόμενοι σε χειρωνακτικά επαγγέλματα, αλλά και γυναίκες μετά από εγκυμοσύνη. Επιπλέον, η ηλικία και η παχυσαρκία συμβάλλουν στη σταδιακή χαλάρωση της περιοχής του επιγαστρίου, καθιστώντας το κοιλιακό τοίχωμα ευάλωτο στη δημιουργία κήλης.

Παθογένεση

Η λευκή γραμμή, το σημείο όπου ενώνονται οι απονευρώσεις των ορθών κοιλιακών μυών, αποτελεί μια ιδιαίτερα ισχυρή, αλλά σχετικά ευάλωτη ζώνη σε αυξημένες πιέσεις. Η συνεχής καταπόνηση ή ένα απότομο συμβάν, όπως η ανύψωση βαρέων αντικειμένων, μπορεί να προκαλέσει ρήξη ή διάνοιξη του σημείου, επιτρέποντας την προβολή ενδοκοιλιακού σπλάχνου. Η κήλη μπορεί αρχικά να είναι μικρή, όμως με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αυξηθεί σημαντικά σε μέγεθος, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μια μόνιμη διόγκωση.

Συμπτώματα που προκαλεί μια επιγαστρική κήλη

Οι ασθενείς με επιγαστρική κήλη συνήθως αναφέρουν την παρουσία μιας μικρής προεξοχής στο ανώτερο τμήμα της κοιλιάς, πάνω από τον ομφαλό. Στα αρχικά στάδια, η διόγκωση μπορεί να ανατάσσεται αυτόματα ή με ήπια πίεση και να γίνεται πιο εμφανής σε καταστάσεις αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης, όπως ο βήχας, η άρση βάρους ή η έντονη σωματική δραστηριότητα. Με την πάροδο του χρόνου, η διόγκωση μπορεί να γίνει μόνιμη και η ανάταξή της δυσκολότερη. Συχνά συνοδεύεται από πόνο ή αίσθημα βάρους στην περιοχή, ενώ μετά από μεγάλα γεύματα μπορεί να εμφανιστεί ναυτία, εμετός και έντονη κοιλιακή δυσφορία.

Δυνητικές επιπλοκές

Μία από τις σοβαρότερες επιπλοκές της επιγαστρικής κήλης είναι η περίσφιξη, κατά την οποία ένα τμήμα ενδοκοιλιακού σπλάχνου παγιδεύεται εντός του στομίου της κήλης. Σε αυτή την περίπτωση, η αιμάτωση του οργάνου διακόπτεται, οδηγώντας σε ισχαιμία και δυνητικά σε νέκρωση. Η περίσφιξη αποτελεί επείγουσα χειρουργική κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση για την απελευθέρωση του παγιδευμένου οργάνου και τη διάσωση της ακεραιότητάς του.

Διάγνωση της πάθησης

Η κλινική εξέταση από έμπειρο γενικό χειρουργό είναι καθοριστική για τη διάγνωση της επιγαστρικής κήλης. Η προπέτεια γίνεται πιο εμφανής όταν ο ασθενής βήχει ή σηκώνεται από το κρεβάτι, ενώ σε κατάκλιση μπορεί να υποχωρεί. Σε πολλές περιπτώσεις, η επιγαστρική κήλη συγχέεται με λιπώματα του κοιλιακού τοιχώματος ή με τη διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών. Η τελευταία είναι μια κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται ευρεία απομάκρυνση των ορθών κοιλιακών χωρίς πραγματική ρήξη της λευκής γραμμής. Η διάσταση, σε αντίθεση με την κήλη, δεν αποτελεί απόλυτη ένδειξη για χειρουργική αποκατάσταση και είναι κυρίως αισθητικό πρόβλημα.

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον σχεδιασμό της χειρουργικής επέμβασης η οποία κατά βάση ακολουθεί, συχνά διενεργείται δυναμικός υπερηχογραφικός έλεγχος του κοιλιακού τοιχώματος. Η εξέταση αυτή όχι μόνο επιβεβαιώνει την ύπαρξη της κήλης αλλά αποκαλύπτει και τυχόν συνυπάρχουσες μικρότερες κήλες ή διαταραχές της λευκής γραμμής.

Θεραπεία για μια επιγαστρική κήλη

Η αντιμετώπιση της επιγαστρικής κήλης είναι κατεξοχήν χειρουργική, αφού το κηλικό χάσμα δεν πρόκειται να κλείσει από μόνο του. Η επέμβαση στοχεύει στην ανάταξη των προπίπτοντων σπλάχνων και τη σύγκλειση του χάσματος στο κοιλιακό τοίχωμα. Η σύγκλειση του χάσματος μπορεί να πραγματοποιηθεί με πρωτογενή συρραφή ή με χρήση πλέγματος, ιδιαίτερα όταν το χάσμα υπερβαίνει τα 2 εκατοστά. Το πλέγμα προσφέρει ενίσχυση της περιοχής και μειώνει σημαντικά την πιθανότητα μελλοντικής υποτροπής. Εάν βέβαια το χάσμα της κήλης είναι μικρότερο των 5 εκατοστών, είναι δυνατή η σύγκλεισή του με απορροφήσιμα ράμματα χωρίς να απαιτείται η τοποθέτηση πλέγματος.

Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με ανοιχτό χειρουργείο είτε λαπαροσκοπικά. Η λαπαροσκοπική τεχνική προτιμάται πλέον ευρέως καθώς πρόκειται για μια μέθοδο ελάχιστης επεμβατικότητας που προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως:

  • Ταχύτερη λήψη εξιτηρίου από το νοσοκομείο
  • Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
  • Ταχύτερη επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες
  • Εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα λόγω του μικρού μεγέθους των τομών που πραγματοποιούνται, οι οποίες δεν αφήνουν εμφανείς ουλές.

Η επιγαστρική κήλη, αν και σπάνια σε σύγκριση με άλλες κήλες του κοιλιακού τοιχώματος, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή λόγω του κινδύνου περίσφιξης και των σχετικών επιπλοκών. Η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση χειρουργική αποκατάσταση της πάθησης εξασφαλίζουν όχι μόνο την ευημερία του ασθενούς αλλά και και την πρόληψη υποτροπών. Είναι πολύ σημαντικό ασθενείς με κήλη να μην καθυστερούν τη θεραπεία της πάθησης θεωρώντας πως καθώς δεν αισθάνονται ιδιαίτερα συμπτώματα δεν διατρέχουν κίνδυνο. Η όσο το δυνατόν ταχύτερη χειρουργική αποκατάσταση μπορεί να προλάβει πολλές δυσμενείς καταστάσεις. Οι Γενικοί Χειρουργοί στην Αθήνα, που απαρτίζουν την ομάδα του Colon Rectal, διαθέτουν μακρά εμπειρία στην αποκατάσταση κάθε είδους κηλών, διασφαλίζοντας έτσι την υγεία κι ευημερία κάθε ασθενούς.